[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
درباره پژوهشکده هنر::
مقالات در دست انتشار::
::
ISSN: ۲۲۵۱-۸۶۳۰
 e-ISSN: ۲۲۵۱-۹۹۷۱
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
:: دوره 12، شماره 49 - ( زمستان 1402 ) ::
جلد 12 شماره 49 صفحات 118-97 برگشت به فهرست نسخه ها
ساختار بصری تایپوگرافیِ پوسترهای نسل چهارم و پنجم طـراحان‌گرافیک ایران از منظر ادراک دیداری گشتالت
محسن افروزی* ، آتوسا اعظم کثیری ، محسن حسن پور
چکیده:   (412 مشاهده)
بسیاری از علائم، نمادها و نشانه‌های تصویری و بصری در طول سالیان، نظام ارتباطی سامان‌یافته‌ای را تشکیل داده­اند و طیِ فرایندهایی، تبدیل به زبانی مشترک شدهاند که در جهت تحقق اهدافِ ارتباطی و پاسخ به نیازهای جامعه و تعاملِ میان‌فردی و اجتماعی، در گستره‌ای از معنا، تعریفی جامع و فراگیر یافته‌اند. بیان، با زبان بصری، از چنین وجهه‌ و خاصیتی برخوردار است؛ از این‌ رو نسبت به کلام، جهان‌شمول‌تر و با توجه به ساختار و جوهرۀ تشکیلدهندۀ آن، طبق یک دستورالعمل یا منطقِ مشخصی، چارچوبپذیر نیست؛ اما به صورتی پویا و شکل‌پذیر، از دستور زبانِ بصریِ پوینده‌ای پیروی می‌کند. بدین‌سان هدف از این پژوهش، تبیین روابط ساختاری و فرمی تایپوگرافی فارسی بر اساس اصول ادراک بصری گشتالت در پوسترهای نسل چهارم و پنجم طراحان گرافیک ایران است. به این ترتیب پرسش پژوهش آن است که: اصول سازمان‌دهندۀ گشتالت در تایپوگرافی پوسترهای نسل چهارم و پنجم تا چه میزان برقرار است و تأثیر بصری حاصل از آن دارای چه کیفیاتی است؟ پژوهش حاضر از نوع کیفی است و به شیوۀ توصیفی و تحلیل محتوا نیز به مسئلۀ پژوهش پرداخته است؛ همچنین گردآوری اطلاعات به‌صورت اسناد کتابخانه‌ای و شیوۀ تحلیل بر اساس اصول و مبانی هنرهای تجسمی و قواعد ادراک دیداری است. نتایج، حاکی از آن است که سه اصلِ پیوستگی، مجاورت و نقش ‌و زمینه از اصول گشتالت، بیشترین کاربرد را در آثار هر دو نسل داشتهاند. بدین‌گونه که «پیوستگی» و «مجاورت» در عناصرِ فرمیِ حروف، اغلب عاملی برای ایجاد «نقش»، در مقابل «زمینه» بوده تا بدین‌وسیله از عناصر نوشتاری برای نزدیک شدن به وجه تصویری بهره‌گیری شود. در همین راستا، به‌ دلیل حرکت‌های متصل و پیوسته، گروه‌های حرفی، معنای بصری یافته و در جریانِ حرکات دیداری، موجد بارِ بصری، تأکید بصری و هدایتِ چشم شده تا اَشکالِ بصری-نوشتاری، گاه شخصیتِ تصویری یابند و گاه منطبق با «اصل یکپارچگی»، تکمیل‌کنندۀ یک فرم باشند.
 
واژه‌های کلیدی: ساختار بصری، تایپوگرافی فارسی، گشتالت، ادراک دیداری
متن کامل [PDF 2072 kb]   (313 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
دریافت: 1401/12/8 | پذیرش: 1402/7/1
فهرست منابع
1. آرنهایم، رودلف (1398).هنر و ادراک بصری: روانشناسی چشم خلاق. ترجمۀ مجید اخگر، تهران: سمت.
2. اولسون، متیو.اچ؛ هرگنهان، بی.آر (1387).مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری. ترجمۀ علی‌اکبر سیف، تهران: دوران.
3. پاکباز، رویین (1390). دایره‌المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر.
4. تنهایی، آرش (1394). پوستر آئینۀ تمام نمای اجتماع! در گفتگویی با آرش تنهایی. فصلنامه چیدمان،4(11)، 94-88.
5. داوودی آب‌کنار، آرمان (1396).کتاب خط. قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
6. داندیس، دونیس اِ (1396).مبادی سواد بصری. ترجمۀ مسعود سپهر، تهران: سروش.
7. دِیویس، مِردیت (1396). تئوری طراحی گرافیک. ترجمۀ فاطمه مرزبان، تهران: هنر نو.
8. درودی، فریبرز (1388). نگارش تصویری با تصویرسازی مفاهیم: بهره گیری از سواد دیداری و زبان تصویر برای درک مؤثر اطلاعات. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 20(77)، 288-273.
9. دالوند، احمدرضا (1394). فراگشتی در طراحی رسانه از چاپ تا وب با تأکید بر نظریه گشتالت. فصلنامه رسانه، 26(3)، 66-51.
10. رنگ پنجم (1387). فریاد ایرانی 4: نمایشگاه پوسترهای ایرانی در ژنو. ترجمۀ سمن لطفی، تهران: یساولی.
11. رضازاده، طاهر، (1387). کاربرد نظریه گشتالت در هنر و طراحی. دوماهنامه آینه خیال، 9(4)،37-31.
12. سیف، علی‌اکبر (1387). روان‌شناسی پرورشی نوین. تهران: دوران.
13. شاپوریان، رضا (1386). اصول کلی روانشناسی گشتالت. تهران: رشد.
14. صادقی، امید (1387). گرافیک و ادبیات؛ مقایسه هنرمندان نسل امروز. هنرمدرن، http://artnew.blogfa.com/post/63 (تاریخ دسترسی: 10/07/1398).
15. طاهری، فائزه (1397).مبانی طراحی بصری برای فونت فارسی. تهران: فاطمی.
16. نیوآرک، کوئنتین (1394). طراحی گرافیک چیست؟ . ترجمۀ مرجان زاهدی، تهران: مشکی.
17. وی‌وایت، الکس (1389). تأملی در طراحی حروف. ترجمۀ محمدرضا عبدالعلی و عاطفه متقی، تهران: فرهنگسرای میردشتی.
18. های‌اسمیت، سایرُس (1395). درون پاراگراف چه می‌گذرد؟ . ترجمۀ فرزانه آرین نژاد، تهران: مشکی.
19. نسل پنج (1385).منتخب پوسترهای نسل پنجم طراحان گرافیک ایران. ترجمۀ مژگان صادقی یگانه، تهران: هفت‌رنگ.
20. Wagemans, Johan et al (2012). A century of Gestalt psychology in visual perception: I. Perceptual grouping and figureground organization. Psychological Bulletin, 138(6), 1172-1217. [DOI:10.1037/a0029333]
21. Westheimer, Gerald (1999). Gestalt theory reconfigured: Max Wertheimer's anticipation of recent developments in visual neuroscience. Perception, 28(1), 515. [DOI:10.1068/p2883]
22. Zakia, Richard D. (2013). Perception and imaging: photography a way of seeing (Fourth edition), Focal Press, New York, USA.
23. URLs:
24. URL1:https://www.logodesign.ir/logos/3088 (Access date: 2020/12/21)
25. URL2:http://yaghout.blog.ir/1393/04/18/seyyedmahdihosseini (Access date: 2020/12/21)
26. URL3:https://www.logodesign.ir/logos/3242 (Access date: 2020/09/30)
27. URL4:http://samangraph.ir.domains.blog.ir/post/Nejabati (Access date: 2020/09/30)
28. URL5:https://roozrang.com/ (Access date: 2020/12/21)
29. URL6:http://www.saberart.blogfa.com/category/9/Typography?p=4 (Access date: 2020/12/25)
30. URL7:http://khatmag.ir.domains.blog.ir/post/majidkashaniposterdesign (Access date: 2020/12/25)
31. URL8:http://www.mehdisaeedi.com/ (Access date: 2020/12/25)
32. URL9:http://www.soore.ac.ir/index.aspx?pid=121&id=4001(Access date: 2020/09/30)
33. URL10:http://shiaarts.ir/tags/%D9%85%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%AA%DB%8C(Access date: 2020/12/21)
34. URL11:http://www.saedmeshki.com/Works.aspx?l=1&Id=10(Access date: 2020/12/21)
35. URL12:http://www.shiaarts.ir/jebhe/shiaarts/%D8%BA%D8%B2%D9%87GAZA(Access date: 2020/12/25)
36. URL13:https://agi.org/design/theblindowlboofekourthefirstiraniantypographyexhibition/(Access date: 2020/12/25)
37. URL14:https://www.bbc.com/persian/multimedia/story/2007/02/070206_pmadibidesign.shtml(Access date: 2020/09/30)
38. URL15:http://khatmag.ir.domains.blog.ir/post/creativeposterdesignparisatashakori(Access date: 2020/09/30)
39. URL16:https://www.tajasomi.ir/fa/pages/newsdetail/28649(Access date: 2020/12/21)
40. URL17:https://www.akkasee.com/news/1389/16949(Access date: 2020/12/21)
41. URL18:http://azadart.gallery/fa/designproject.aspx?Y=1392(Access date: 2020/09/30)
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Afrouzi M, Azam Kasiri A, Hasanpour M. The Visual Structure of the Typography of the Posters of the Fourth and Fifth Generation of Iranian Graphic Designers from the Perspective of Gestalt Visual Perception. کیمیای هنر 2024; 12 (49) :97-118
URL: http://kimiahonar.ir/article-1-2168-fa.html

افروزی محسن، اعظم کثیری آتوسا، حسن پور محسن. ساختار بصری تایپوگرافیِ پوسترهای نسل چهارم و پنجم طـراحان‌گرافیک ایران از منظر ادراک دیداری گشتالت. کیمیای هنر. 1402; 12 (49) :97-118

URL: http://kimiahonar.ir/article-1-2168-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 49 - ( زمستان 1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
Kimiya-ye-Honar
Persian site map - English site map - Created in 0.05 seconds with 38 queries by YEKTAWEB 4645